El egzamasının en sık görülen nedeni ellerin sık sık su, sabun, deterjan veya diğer kimyasal maddelerle temas etmesidir.
Covid pandemisinde hastalığa yakalanma riskini azaltmak için önerilen 3 ana kuraldan (Maske, Mesafe, El hijyeni) biri olan, 20 saniyeden kısa olmayacak şekilde sık sık ellerimizi yıkamak hepimiz için adeta vazgeçilemez olmuştur. Öte yandan, bu olumlu alışkanlık, eğer bazı kurallara dikkat etmezsek ellerimizde yıllarca sürebilecek, ara ara tekrar edecek ve tedavisinde kortizon içeren kremlere adeta mahkum olmamıza yol açacak el egzamasına kolaylıkla neden olabilir.
El egzaması nedir?
Başlangıç evresinde ellerde kızarıklık, bazen minik su dolu kabarcıklar ve kuruma, ileri evrede deride kalınlaşma, çatlama ve soyulma ile karakterize, kimi zaman kaşıntının da eşlik ettiği el egzamasının en sık görülen nedeni ellerin sık sık su, sabun, deterjan veya diğer kimyasal maddelerle temas etmesidir. Bu durum, deri yüzeyinde bulunan koruyucu nem tabakasını ortadan kaldırmakta ve adeta derimizi her türlü dış etkene karşı savunmasız hale getirmektedir.
El egzamasına yol açan faktörler nelerdir?
- Sık sık ve uzun süreli el yıkamak
- Sıcak ya da çok soğuk suyla el yıkamak
- Uzun süreli su teması (sık bulaşık/çamaşır yıkamak/temizlik yapmak/uzun süreli duş almak, yüzmek gibi)
- Elleri renkli, kokulu sıvı sabunlarla yıkamak
- Devamlı antibakteriyel sabunlar kullanmak
- Ellerin deterjan, çamaşır suyu gibi benzeri temizlik maddeleriyle sık temas etmesi
- Lastik, lateks ya da pudralı eldivenler kullanmak
El egzamasından korunmak için neler yapmalıyız?
- Ellerimizi ılık suyla yıkamalıyız (ne sıcak ne de soğuk)
- COVİD pandemisi nedeniyle en az 20 sn yıkamak zorundayız.
- Beyaz renkli ve kokusuz (renk ve koku veren kimyasal madde içermeyen) tercihen katı sabunlarla ya da sabun içermeyen temizleyicilerle yıkamak.
- Yıkama sonrası nazikçe kurulamalı ve her yıkama sonrası kaybedilen nem tabakasını yerine koymak için bol miktarda, parfüm içermeyen nemlendirici el kremleri sürmeliyiz. Kremi lavobanın kenarına koyarak her yıkama sonrası sürmeyi alışkanlık haline getirebiliriz.
- Su ve sabuna erişemiyorsak dezenfektan solüsyonlar kullanabiliriz.
- Aşırı miktarda kolonya kullanımından kaçınmalıyız, içerdiği alkol nedeniyle deride kurumaya yol açabilir.
- El yıkarken ve iş yaparken yüzük takmaktan kaçınmalıyız.
- Mümkün olduğu kadar kısa süreli ve ılık suyla duş almalıyız.
- Ev işi yaparken 10 dk.dan kısa süreli kullanımlarda vinil, nitril ya da neopren eldiven, 10 dk.dan uzun süreli kullanımlarda iç tabakası pamuklu eldiven kullanımını tercih etmeliyiz ki nemi/teri emsin. Yine de her koşulda 20 dakikayı aşan süre boyunca eldiven takmaktan kaçınmalıyız çünkü elimiz eldiven içinde terlerse su içinde kalmasından hiçbir farkı olmayacaktır. Delinen eldivenleri kullanmaktan kaçınmalıyız.
- Kışın soğuk hava nedeniyle eller daha çok kurur. Dışarı çıkarken eldiven takarak ellerimizi korumalıyız, yün eldiven yerine mümkünse astarsız deri eldivenleri tercih etmeliyiz.
- Bahçe işeriyle uğraşırken özel bahçe eldivenleri kullanmalıyız.
- Ellerimizde küçük çizikler varsa yara bandıyla kapatmalıyız.
